Ôtô nhập khẩu vẫn chưa thể suôn sẻ vào Việt Nam

Nikkei Asia hôm 1/5 đưa tin Mitsubishi Motor dự kiến sẽ tiếp xuất khẩu xe sang Việt Nam vào đầu tháng 6, đáp ứng những yêu cầu nghiêm ngặt của chính phủ đối với ôtô nhập cảng, hiệu lực từ đầu năm nay . "đề nghị nghiêm ngặt" mà hãng xe Nhật nhắc tới chủ yếu liên tưởng đến Nghị định 116, hiệu lực từ 1/2018, yêu cầu các nhà nhập khẩu phải có Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại phương tiện (VTA) và rà theo lô khi nhập khẩu xe.

Quy định mới khiến Mitsubishi và nhiều doanh nghiệp nhập cảng ôtô khác chẳng thể đưa xe nhập về nước trong nhiều tháng nay. Sau khi dừng nhập cảng dòng xe Outlander từ Nhật Bản và chuyển sang sinh sản, Mitsubishi vẫn nhập một số mẫu khác từ Thái Lan như Pajero Sport và Mirage. VTA đối với những dòng xe này hiện đang chờ chính phủ Thái Lan cấp. Đại diện phía Mitsubishi Việt Nam cho biết vẫn chưa thể vững chắc khoảng thời gian nào bởi phụ thuộc việc có vượt qua các quy định kiểm định hay không.

Mitsubishi đang chờ Giấy chứng thực chất lượng kiểu loại từ chính phủ Thái Lan để đấu xuất xe sang Việt Nam. Ảnh: Inquier.

ngày nay, mới chỉ Honda và GM đưa xe du nhập về bán ra thị trường. Toyota cho biết giấy VTA từ Indonesia đã được Việt Nam chấp thuận, nhưng việc đặt hàng lại cần thời kì để sinh sản nên cũng chưa có xe về.

Trong khi đó, Ford Ranger vẫn chưa biết lúc nào mới có thể tới tay khách hàng trở lại. Đại diện hãng xe Mỹ cho biết, sau khi về 3 xe để thí nghiệm các thủ tục hồi tháng 4, hãng đã hoàn thành giấy VTA. tuy thế, từ nhà máy ở Thái Lan, xe Ranger đang ưu tiên cho thị trường Philippines, vì thế Việt Nam vẫn phải "xếp hàng" chờ tới lượt.

Ở phía các hãng nhập xe từ châu Âu cũng không khá khẩm hơn, dù từ khi có Nghị định 116, các hãng xe từ lục địa già luôn tự tín về việc đáp ứng hết các điều kiện khe khắt để thông quan. Porsche, Mercedes, Audi hay BMW đều đang gặp khó vì quy định phải có số chứng thực chất lượng kiểu loại trên tem thông báo sản phẩm dán ở khung xe. Đại diện một hãng cho biết, loại tem này chỉ ứng dụng cho xe dùng trong thị trường châu Âu nên không có trên xe về Việt Nam.

Hướng đi mà các hãng đang nghĩ tới là hãng mẹ phải có văn bản giải thích về việc không có số chứng nhận trên tem xe xuất khẩu sang Việt Nam. Tuy nhiên chưa hãng nào tự tín về việc cách này có sớm giải quyết vấn đề nay không. Xe đều đã về tại cảng nhưng chưa thể thông quan. Mới đây cơ quan quản lý cho phép một số hãng xe sang châu Âu đưa xe về để trưng bày nhưng chưa thể bán vì chưa thông quan.

"Hãng mẹ than phiền về việc xuất khẩu xe đi toàn thế giới nhưng chưa gặp thị trường nào nhiều quy định khó như ở Việt Nam", đại diện một hãng xe sang Đức san sớt. Xe càng lâu thông quan, hãng càng khó khăn, đặc biệt về tài chính khi phí lưu kho, lãi ngân hàng cộng dồn từng ngày, trong khi tiền phải trả cho hãng mẹ từ khi mua xe.

Lượng xe du nhập vào Việt Nam từ đầu năm đến giữa tháng 4.

Từ phía cơ quan quản lý, Bộ GTVT khẳng định, những quy định tại Nghị định 116 cũng như Thông tư chi tiết 03/2018 là hiệp với thực tiễn thị trường, kiểm soát chất lượng ôtô nhập khẩu và tạo sự công bằng đối với xe lắp ráp trong nước. Nếu các hãng đáp ứng đủ yêu cầu sẽ được phép thông quan.

Trước khi có những quy định mới về nhập cảng, lượng xe xuất khẩu vào Việt Nam đang trên đà tăng trưởng nhưng từ đầu 2018 con số sụt giảm thảm thương. Đến giữa tháng 4, tổng số xe về nước là 4.936 chiếc, trong khi cùng kỳ 2017 là 30.226 xe.

Xe nhập cảng càng chậm về nước, xe lắp ráp càng có cơ hội chiếm thị trường. Các chuyên gia trong ngành nhận định, khó khăn cho xe nhập khẩu sẽ chưa dừng lại ngay cả khi mọi vấn đề của Nghị định 116 được giải quyết, trước mắt có thể một hàng rào kỹ thuật mới sẽ lập ra để siết chất lượng xe nhập.

Ngọc Tuấn - Đức Huy